Zielony Dziennik

Rząd podjął decyzję: VAT wzrośnie do 25%

Jeśli w 2011 r. dług publiczny w relacji do PKB przekroczy 55 proc., to w 2012 r. stawki VAT wzrosną o 1 pkt proc. – do 24 proc., 9 proc. i 6 proc., a w 2013 r. – o kolejny punkt proc.

W następnych latach mają zostać obniżone.
Takie zapisy znalazły się w opublikowanym w poniedziałek przez Ministerstwo Finansów projekcie nowelizacji ustawy o finansach publicznych.

Obecnie stawki VAT wynoszą odpowiednio: 22 proc., 7 proc. i 3 proc. Rząd planuje od 2011 r. wzrost o 1 pkt procentowy podstawowej stawki VAT – wyniesie ona 23 proc. Do 8 proc. wzrośnie obecna 7-proc. stawka (na niektóre usługi), pojawi się też nowa stawka w wysokości 5 proc. (m.in. na książki i żywność).

Dokument przewiduje też zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z nimi, w sytuacji, gdy dług publiczny w relacji do PKB przekroczy 55 proc., przez trzy kolejne lata podatnicy nie będą mogli korzystać z 50 proc. i 20 proc. kosztów uzyskania przychodu, ulgi internetowej oraz ulgi prorodzinnej.

Z projektu wynika też, że gdyby dług publiczny w relacji do PKB przekroczył 55 proc., a w następnym roku budżetowym nie byłby on wyższy niż 60 proc., dotacja z budżetu państwa na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych – dla pracodawców na dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych – zmniejszyłaby się o co najmniej 70 proc. Ma być to „dodatkowy mechanizm zabezpieczenia finansów publicznych”.

Obecnie zatrudnionych jest jedynie 13,6 proc. niepełnosprawnych. Zdecydowana większość z ponad 260 tys. zatrudnionych osób niepełnosprawnych pracuje w zakładach pracy chronionej, a około 66 tys. – na otwartym rynku pracy. W ostatnich dwóch latach przybyło ponad 60 tys. zatrudnionych niepełnosprawnych. Budżet PFRON jest tworzony ze składki płaconej przez tych pracodawców, którzy nie zatrudniają osób niepełnosprawnych, oraz dotacji z budżetu państwa. Zgodnie z przepisami u każdego pracodawcy, zatrudniającego ponad 25 osób, 6 proc. wśród zatrudnionych muszą stanowić osoby niepełnosprawne.

Autorzy projektu noweli przypominają jednocześnie, że w Wieloletnim Planie Finansowym Państwa na lata 2010-2013 nie przewiduje się sytuacji, w której poziom państwowego długu publicznego w relacji do PKB przekroczy 55 proc. „Co powinno oznaczać brak konieczności podwyższania stawek VAT po 2011 r. Dlatego też przepisy w tym zakresie można traktować jako wyłącznie warunkowe” – napisano.

Resort chce wzmocnić tzw. normy ostrożnościowe w budżecie państwa; będą one uruchamiane po przekroczeniu kolejnych progów relacji długu publicznego do PKB. W Polsce główną regułą fiskalną jest obecnie tzw. reguła zadłużenia, ujęta w konstytucji oraz ustawie o finansach publicznych. Zgodnie z regułą konstytucyjną nie wolno zaciągać pożyczek lub udzielać gwarancji i poręczeń finansowych, w następstwie których państwowy dług publiczny przekroczy 3/5 wartości PKB. Reguła ustawowa wyznacza progi ostrożnościowe dotyczące długu publicznego w relacji do PKB na poziomie 50 proc., 55 proc. oraz 60 proc.

PAP