Zielony Dziennik

Jednostronny przepływ medium – rodzaje zaworów zwrotnych, tzw. jednokierunkowe

W różnego rodzaju instalacjach ciśnieniowych np. sprężonego powietrza, wody, CO wymagane jest zapewnienie jednostronnego przepływu medium i blokada przepływu w kierunku przeciwnym. Aby uniemożliwić powrót czynnika roboczego w instalacji wykorzystuje się specjalny rodzaj zaworów, tzw. zawory zwrotne. Zawór zwrotny jest zaworem działającym samoczynnie i służy do otwarcia przepływu medium tylko w jednym kierunku. Dzieje się to przy jednoczesnym zamknięciu przepływu w kierunku przeciwnym. Z tego powodu często nazywane są zaworami jednokierunkowymi. Do ich działania wykorzystuje się różnice ciśnień występujące za i przed zaworem.

 

Zasada działania klapy zwrotnej

Jednym z popularnych modeli rodzajów zaworów zwrotnych jest klapa zwrotnaKlapa otwiera się bądź zamyka w zależności od ciśnienia panującego przed oraz za zaworem. Jeśli ciśnienie przed zaworem jest wyższe, wtedy klapa podnosi się, umożliwiając tym samym przepływ w kierunku zgodnym z założeniami instalacji. W przeciwnym przypadku, ciśnienie za zaworem nie pozwala na uchylenie klapy, tym samym odcinając przepływ powrotny. Ze względu na budowę klapy zwrotnej montaż na rurociągu pionowym powinien się odbywać odpowiednio do przepływu z dołu do góry.

Budowa podstawowego rodzaju klapy zwrotnej

Na zawór jakim jest klapa zwrotna składa się kilka elementów. Główną częścią jest klapa zamykająca przepływ, która zamontowana jest na dźwigni połączonej z wałem znajdującym się w korpusie. Ważne jest, aby klapa była dokładnie dopasowana do pierścienia gniazda w korpusie, co zapewni szczelność w miejscu odcięcia strumienia. Wśród stosowanych uszczelnień można wymienić materiały EPDM, FKM, NBR i PTFE stosowane w zależności od aplikacji i parametrów medium. Materiałem korpusu może być stal nierdzewna lub stal węglowa. Użycie konkretnego materiału zależy od warunków pracy zaworu zwrotnego, rodzaju medium roboczego oraz wymagań określonych branży. Największe znaczenie ma tutaj rodzaj przepływającego medium roboczego – jego stan skupienia, poziom agresywności, a także wymagane ciśnienie otwarcia zaworu i wielkość przepływu.

Aby możliwy był przepływ przez pełen przekrój zaworu należy poprawnie dobrać średnicę nominalną do aplikacji. Ich stosunkowo prosta budowa oraz różnorodność materiałów wykonania wpływa na popularność w wielu aplikacjach przemysłowych. Przede wszystkim można je spotkać w instalacjach wodociągowych, sprężonego powietrza oraz ogrzewania.

Rodzaje klap zwrotnych w przemyśle

Zawory zwrotne występują w kilku modelach. Najbardziej popularnym modelem jest właśnie klapa zwrotna. Prosta konstrukcja między kołnierzowa i energooszczędna budowa sprawiają, że można ją stosować w wielu aplikacjach przemysłowych.

Klapa motylkowa wyróżniana jest ze względu na sprężynową konstrukcję. Montaż jest możliwy w zakresie od pozycji poziomej do pionowej. Klapa zwrotna motylkowa ma również możliwość ograniczenia uderzeń hydraulicznych.

W instalacjach wykorzystuje się także klapy zwrotne w konstrukcji zabudowanej posiadające już kołnierze do montażu na rurociągach. Takie rozwiązanie konstrukcji ze zwartą budową zapewnia wysoki stopień szczelności podczas przepływów.

Zawory zwrotne – podsumowanie 

Artykuł sponsorowany